Romunia
Rejestracja i pozwolenie na pobyt
- Wraz z wejściem Rumunii do UE Polacy uzyskali pełny dostęp do pracy i poruszania się po terytorium Rumunii. Obywatel Polski może przez okres 3 miesięcy przebywać na terytorium Rumunii bez wypełniania jakichkolwiek formalności administracyjnych. Zasada ta dotyczy również członków rodziny, bez względu na ich obywatelstwo. Wjazd na teren Rumunii możliwy jest na podstawie dowodu osobistego lub paszportu, członek rodziny nie będący obywatelem UE powinien posiadać paszport i wizę.
- Przy planowaniu dłuższego pobytu polski obywatel, jeszcze przed upływem 3 miesięcy od dnia przybycia do Rumunii, zobowiązany jest do zarejestrowania swojego pobytu w oddziale terenowym Urzędu ds. Imigrantów (Oficiul Roman pentru Imigrari). Warunkiem pomyślnej rejestracji jest spełnienie jednego z poniższych warunków: prowadzenie lub udział w prowadzeniu działalności gospodarczej (np. umowa o pracę zawarta z firmą rumuńską, oddelegowanie do pracy w Rumunii przez firmę polską, zarządzanie spółką w Rumunii; udowodnienie posiadania środków wystarczających do utrzymania siebie i swojej rodziny w Rumunii (zasadniczo dolnym limitem jest poziom płacy minimalnej) oraz posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego; kształcenie się w Rumunii w instytucjach systemu edukacji pod warunkiem posiadania środków wystarczających do utrzymania siebie i swojej rodziny w Rumunii.
- Certyfikat rezydencji wydawany jest automatycznie (w dniu złożenia wniosku), jest ważny do 5 lat. W czasie rejestracji konieczne jest wypełnienie formularza oraz przedstawienie odpowiednich dokumentów.
- Obywatele UE i członkowie ich rodzin po 5 latach legalnego i nieprzerwanego pobytu na terenie Rumunii mogą starać się o przyznanie prawa pobytu stałego, czego potwierdzeniem jest karta pobytu stałego, ważna na okres 10 lat od momentu wydania.
- W Rumunii istnieje obowiązek meldunkowy. W przypadku noclegów w hotelach, pensjonatach itp. obowiązek ten przejmuje administracja hotelowa, w innych sytuacjach obowiązek meldunkowy powstaje po 15-dniowym pobycie w danej miejscowości. Należy zgłosić się wtedy osobiście na najbliższy posterunek policji, posterunek Policji Granicznej lub do Urzędu ds. Imigracji (Oficiul Român pentru Imigrări) w celu zarejestrowania pobytu w Rumunii.
Rodzaje umów o pracę
W świetle prawa rumuńskiego umowa pomiędzy pracodawcą a pracownikiem powinna mieć formę pisemną (w języku rumuńskim) i powinna zawierać następujące elementy: imiona i nazwiska osób stanowiących strony umowy; nazwę i siedzibę pracodawcy; zakres zadań leżący po stronie pracownika; opis zagrożeń występujących w pracy; czas, na jaki zostaje zawarta umowa i jej rodzaj; wynagrodzenie zasadnicze plus dodatki; iczbę dni należnego urlopu w ciągu roku; liczbę godzin pracy (dzienną i tygodniową).
W odniesieniu do podejmowania pracy obywatele polscy traktowani są obecnie na zasadach identycznych jak obywatele Rumuni. Oznacza to, że mogą oni podejmować każdy legalny rodzaj pracy. Należy także pamiętać, że wedle prawa rumuńskiego wszystkie umowy o pracę muszą być zgłoszone i zarejestrowane w lokalnym Urzędzie Pracy.
W Rumunii nie ma umowy zlecenia, ani umowy o dzieło. Obowiązuje wyłącznie umowa o pracę. Umowę o pracę można podpisać wyłącznie na czas nieokreślony. Nieliczne wyjątki to np. zastępstwo czasowe (np. z powodu urlopu macierzyńskiego), praca sezonowa.
Umowa o pracę może zawierać klauzulę o okresie próbnym, po którym może być ona rozwiązana. Okres próbny może być różny, najczęściej wynosi co najmniej 5 dni dla pracowników niewykwalifikowanych oraz maksymalnie 120 dni dla stanowisk kierowniczych. Absolwenci podejmujący pracę po zakończeniu edukacji mogą być zatrudniani na okres próbny trwający do 6 miesięcy.
Dostęp do niektórych stanowisk w instytucjach państwowych cz publicznych jednostkach budżetowych jest uwarunkowany zdaniem pewnych egzaminów oraz po spełnieniu określonych warunków (np. w przypadku stanowisk w administracji publicznej zatrudnieni muszą posiadać obywatelstwo rumuńskie).
Źródło: http://www.eures.praca.gov.pl/zal/warunki_zycia/rumunia/Rumunia2.pdf